ΑΙΤΙΟΚΡΑΤΙΚΟ ΠΕΙΡΑΜΑ (DETERMINISTIC EXRERIMENT) – ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΥΧΗΣ (RANDOM EXRERIMENT)

Αιτιοκρατικό ειναι το πείραμα κατα το οποίο η γνώση των συνθηκών κάτω απο τις οποίες εκτελείται καθορίζει πλήρως το αποτέλεσμα. Τέτοιου είδους πειράματα ειναι παραδείγματος χάρη απο την Φυσική, αν θερμάνουμε αποσταγμένο νερό σε 100 βαθμούς κελσίου στην επιφάνεια της θάλασσας, δηλαδή σε ατμοσφαιρική πίεση 760mm Hg, το νερό θα βράσει. Ακόμα, αν αφήσουμε ένα σώμα να πέσει στο κένο υπο την επίδραση της βαρύτητας,

http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=1096061&lngDtrID=252

, μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια την απόσταση d που θα διανύσει σε ορισμένο χρόνο t.

Απο την άλλη πλεύρα, υπάρχουν και πειράματα των οποίων δεν μπορούμε a priori να προβλέψουμε το αποτέλεσμα, μολονότι επαναλαμβάνονται (φαινομενικά τουλάχιστον) κάτω απο τις ίδιες συνθήκες. Αυτού του είδους τα πειράματα ονομάζονται πειράματα τύχης. Για παράδειγμα δεν μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια τον αριθμό των τροχαίων ατυχημάτων που συμβαίνουν σε διάστημα μιας εβδομάδας σε ένα σημείο μιας εθνικής οδού, αφού ο αριθμός αυτός εξαρτάται απο πολλούς απρόβλεπτους – αστάθμητους παράγοντες.

Στην κατηγορία των πειραμάτων τύχης ανήκουν και τα εξής: Η καταγραφή κορώνας ή γραμμάτων στη ρίψη ενός νομίσματος.

* Η καταγραφή του αποτελέσματος σε διαδοχικές ρίψεις ενός ζαρίου.

* Τα αποτελέσματα της κλήρωσης του Τζόκερ ή του Λοττο.

* Επιλέγεται μια συγκεκριμένη τράπεζα, μια συγκεκριμένη μέρα και σε συγκεκριμένη ώρα και καταγράφεται τον χρόνο αναμονής κάθε φορά.

Δειγαμτικός Χώρος (sample space)

Όλα τα αποτελέσματα που μπορούν να εμφανιστούν σε ένα πείραμα τύχης λέγονται αποτελέσματα ή δυνατές περιπτώσεις του πειράματος. Το σύνολο των δυνατών αποτελεσμάτων ονομάζεται δειγματικός χώρος και συμβολίζεται με το γράμμα Ω. Επομένως, αν τα δυνατά - πιθανά αποτελέσματα ενός πειράματος τύχης είναι
ω1 ,ω2 ,ω3 ,...,ωκ , τότε ο δειγματικός χώρος του πειράματος θα είναι το σύνολο:

Ω = { ω1 ,ω2 ,ω3 ,...,ωκ}.

Για παράδειγμα, στο πείραμα με τα αποτελέσματα στις ρίψεις ενός ζαριού, τα πιθανά αποτελέσματα είναι 1,2,3,4,5,6 . Αρα, ο δειγματικός χώρος του πειράματος είναι :

Ω = {1,2,3,4,5,6}.